I. Thực trạng việc tổ chức triển khai, thực hiện hoạt động giám sát chuyên đề

Xác định hoạt động giám sát của Thường trực Hội đồng nhân dân, các Ban Hội đồng nhân dân, đại biểu Hội đồng nhân dân huyện có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của HĐND ở địa phương. Vì vậy, trong những năm qua, Hội đồng nhân dân huyện đã tích cực đổi mới nội dung, phương thức hoạt động để nâng cao hiệu quả thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình theo quy định của pháp luật, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng của huyện. Trong đó hoạt động giám sát đã có sự chuyển biến rõ rệt, mang lại nhiều kết quả tích cực. Bên cạnh việc tổ chức tốt các cuộc giám sát chuyên đề, Thường trực HĐND huyện đặc biệt quan tâm đến việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát để mục đích của hoạt động giám sát mang lại hiệu quả cao, qua đó góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội, đảm bảo an ninh- quốc phòng của địa phương.

Đồng chí Nguyễn Chí Hướng, Phó Chủ tich HĐND huyện Thái Thụy phát biểu tại Hội nghị giao ban giữa Thường trực HĐND tỉnh với Thường trực HĐND các huyện, thành phố

Ngay tại kỳ họp giữa năm, Thường trực Hội đồng nhân dân huyện đã xây dựng Chương trình giám sát năm sau trình tại kỳ họp để Hội đồng nhân dân xem xét, quyết định. Căn cứ vào kết quả tiếp xúc cử tri, tiếp công dân, trao đổi thông tin với Mặt trận Tổ quốc, Tổ dư luận xã hội của Ban Tuyên giáo Huyện ủy và tình hình thực tế ở địa phương. Thường trực Hội đồng nhân dân, các Ban Hội đồng nhân dân dự kiến các nội dung giám sát và tổ chức các hoạt động giám sát sớm để chủ động, không bị sát vào thời gian chuẩn bị cho kỳ họp. Trong quá trình thực hiện giám sát, tiếp công dân…, nếu phát hiện vấn đề mới phát sinh thì các Ban chủ động bổ sung vào chương trình công tác của mình hoặc kiến nghị Thường trực Hội đồng nhân dân giám sát theo thẩm quyền. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Thường trực Hội đồng nhân dân, các Ban Hội đồng nhân dân huyện đã xây dựng Kế hoạch và tổ chức 11 chuyên đề giám sát, tập trung vào việc thực hiện Nghị quyết của Hội đồng nhân dân huyện, những vấn đề nhiều cử tri quan tâm, vấn đề được dư luận phản ánh. Giám sát lĩnh vực kinh tế- xã hội về một số dự án đầu tư công; việc thực hiện Nghị quyết của Hội đồng nhân dân huyện về xây dựng Nhà văn hóa thôn, Tổ dân phố kiểu mẫu năm 2021; giám sát việc tình hình và kết quả thực hiện cây trồng vụ đông năm 2021; giám sát công tác Chăm sóc sức khỏe nhân năm 2022; giám sát việc thực hiện Chỉ thị số 10/CT-UBND ngày 24/6/2022 và Chỉ thị số 11/CT-UBND ngày 19/8/2023 của Ủy ban nhân dân tỉnh về việc chấn chỉnh, tăng cường công tác quản lý nhà nước về đất đai và các lĩnh vực khác có liên quan đến việc quản lý và sử dụng đất trên địa bàn huyện... Lĩnh vực pháp chế đã tổ chức giám sát việc thực hiện thi hành Pháp lệnh dân chủ ở xã, phường, thị trấn; việc thực hiện cải cách thủ tục hành chính; việc tổ chức và hoạt động của Công an xã…

Ngoài ra, hoạt động giám sát việc giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo của công dân và ý kiến, kiến nghị của cử tri thời gian qua được Thường trực Hội đồng nhân dân, các Ban Hội đồng nhân dân và đại biểu Hội đồng nhân dân huyện tập trung, kết hợp linh hoạt dưới nhiều hình thức giám sát. Nội dung đơn thư, khiếu nại, ý kiến kiến nghị của cử tri được Thường trực Hội đồng nhân dân huyện phân công cho các Ban theo dõi, kiểm tra và đôn đốc giải quyết theo lĩnh vực phụ trách của Ban. Kết quả và tiến độ giải quyết được các Ban báo cáo Thường trực Hội đồng nhân dân và kiến nghị cụ thể với Uỷ ban nhân dân huyện, các phòng, ban có liên quan tại phiên họp giao ban hàng tuần, hàng tháng của Thường trực Hội đồng nhân dân. Ban Pháp chế đã tổ chức giám sát chuyên đề về tình hình và kết quả thực hiện Luật tiếp công dân, Luật  Khiếu nại, Luật Tố cáo tại Ban Tiếp công dân, Thanh tra huyện và một số địa phương.

 Hoạt động giám sát chuyên đề của Thường trực Hội đồng nhân dân, các Ban Hội đồng nhân dân thời gian qua được tiến hành trên phạm vi rộng và có chiều sâu. Nội dung giám sát được lựa chọn sát với thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội, quốc phòng an ninh của huyện: là những vấn đề nổi cộm được đại cử tri quan tâm, có ý kiến…Kết thúc mỗi cuộc giám sát, Đoàn giám sát họp thống nhất các nội dung để đưa vào trong báo cáo kết quả giám sát. Trong báo cáo kết quả giám sát cũng đã chỉ ra các tồn tại, hạn chế và kiến nghị các giải pháp cụ thể đề nghị các cơ quan, đơn vị có liên quan bổ sung giải pháp để khắc phục, giải quyết các tồn tại, hạn chế đó. Đồng thời, yêu cầu các đơn vị giám sát tổng hợp, gửi báo cáo kết quả thực hiện các kiến nghị của Đoàn giám sát tới Thường trực HĐND, các Ban HĐND và UBND huyện theo quy định.

2. Giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả theo dõi, đôn đốc thực hiện nghị quyết, kết luận, kiến nghị sau giám sát

Qua thực tiễn hoạt động và những kết quả đã đạt được, để các cơ quan chịu sự giám sát thực hiện kịp thời các kết luận, kiến nghị của Đoàn giám sát, Thường trực Hội đồng nhân dân huyện rút ra một số kinh nghiệm, giải pháp sau:

 Thứ nhất, hoạt động giám sát đảm bảo nguyên tắc công khai, dân chủ và công tâm, đánh giá đúng những gì đối tượng chịu giám sát thực hiện tốt, đồng thời chỉ ra những hạn chế để kiến nghị những giải pháp xác đáng, khắc phục tồn tại, hạn chế. Trước khi ban hành báo cáo kết quả giám sát, đoàn giám sát tổ chức hội nghị để các thành viên trong đoàn và các cơ quan, đơn vị là đối tượng giám sát thảo luận, giải trình thêm trước khi đi đến thống nhất những nhận định, đánh giá trong báo cáo kết quả giám sát.

Thứ hai, các kiến nghị, đề xuất phải là những vấn đề trọng tâm, có nội dung cụ thể, không được kiến nghị kiểu chung chung, không chỉ rõ đơn vị cụ thể nào, kiến nghị đúng phạm vi, thẩm quyền của đối tượng chịu giám sát và có giá trị thực tiễn trong việc nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước. Đồng thời, các kiến nghị này phải nhận được sự đồng thuận của các cấp, các ngành và dư luận xã hội, nhất là đối tượng chịu sự giám sát trong quá trình thực hiện.

Thứ ba, việc phân loại các kết luận, kiến nghị sau giám sát. Đối với một số kết luận, kiến nghị phải có biện pháp khắc phục, điều chỉnh ngay thì Đoàn giám sát có ý kiến yêu cầu các đơn vị khẩn trương thực hiện. Những ý kiến cần có thời gian, nguồn lực hoặc còn nhiều cơ quan cần sự phối hợp thì Đoàn giám sát yêu cầu các cơ quan, đơn vị chịu giám sát chủ động tích cực phối hợp với các đơn vị thực hiện và thông báo lại ngay với Đoàn giám sát sau khi có kết quả.

Thứ tư, trên cơ sở Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, các quy định của Thường trực Hội đồng nhân dân huyện đã ban hành, tăng cường, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát. Để làm được việc này, đòi hỏi bộ phận tham mưu, giúp việc của Thường trực Hội đồng nhân dân, các Ban Hội đồng nhân dân huyện phải thường xuyên theo dõi, tổng hợp, rà soát việc thực hiện các kết luận, kiến nghị sau giám sát đối với các cơ quan, đơn vị, địa phương chịu trách nhiệm thi hành.

Thứ năm, cần phải tổ chức giám sát đến cùng việc thực hiện các kết luận, kiến nghị sau giám sát. Đối với một số kiến nghị sau giám sát chưa được các cơ quan, đơn vị, địa phương chịu sự giám sát thực hiện đầy đủ, nghiêm túc thì Đoàn giám sát báo cáo Thường trực Hội đồng nhân dân để đưa nội dung này trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp Hội đồng nhân dân để các kiến nghị sau giám sát được thực hiện nghiêm túc, đúng quy định. Khi thấy cần thiết, Hội đồng nhân dân huyện có thể ban hành Nghị quyết về thực hiện các kiến nghị sau giám sát. Đây là biện pháp kiên quyết đối với các cơ quan, đơn vị thực hiện kiến nghị sau giám sát chậm hoặc các giải pháp, biện pháp khắc phục chưa đạt yêu cầu đề ra.

Thứ sáu, cần làm tốt công tác tuyên truyền trước, trong và sau giám sát với nhiều hình thức. Đây là điều kiện để đại biểu Hội đồng nhân dân, cử tri và các cơ quan nhà nước tham gia vào việc hoạch định, điều chỉnh, bổ sung, sửa đổi các cơ chế chính sách cho phù hợp với tình hình thực tiễn phát triển kinh tế- xã hội của địa phương. Đồng thời, tạo điều kiện để đại biểu Hội đồng nhân dân và cử tri, nhân dân trong huyện theo dõi, giám sát, truy tìm đến cùng việc thực hiện các kết luận sau giám sát đối với các đối tượng chịu sự giám sát./.

THƯỜNG TRỰC HĐND HUYỆN THÁI THỤY